રાજર્ષિ છત્રપતિ શાહુ મહારાજ લોક કલ્યાણના રાજા હતા. બહુજન સુધારવાદી સમાજ સુધારકો હતા જેમણે શિક્ષણ, જતિના ભેદભાવ, નોકરીઓમાં અનામત અને મહિલા મુક્તિ માટે કાયદા ઘડ્યા હતા. આજે 26 જૂને તેમની આજે જયંતિ છે.
આરક્ષણના પિતા, સમાનવાદી લોકરાજે રાજર્ષિ શાહુ મહારાજ 20 વર્ષના હતા ત્યારે કોલ્હાપુર સંસ્થાના રાજા બન્યા. તેઓ મહાત્મા જોતિબા ફૂલેના માનવતાવાદી કાર્યથી ખૂબ પ્રભાવિત થયા. તેથી, કોલ્હાપુર સંસ્થાની ગાદી સંભાળ્યા પછી, તેમણે સામાજિક સુધારાઓ કર્યા. શિક્ષણ ઉપર ઉચ્ચ જાતિના એકાધિકારનો વિરોધ કરતા બહુજનએ સમાજના લોકોને શિક્ષણ મળી રહે તે માટે અથાગ પ્રયાસો કર્યા હતા. શિક્ષણ દ્વારા જાતિ ના ભેદભાવને નાબૂદ કરવાના પ્રયત્નો કરવામાં આવ્યા હતા. આ માટે, શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ બનાવવામાં આવી હતી. તેમને સરકારી અનુદાન આપવામાં આવ્યું હતું. બહુજન સમાજના ઉત્થાન માટે સરકારી નોકરીમાં અનામત બેઠકો આપી. મહિલાઓને ગુલામીમાંથી મુક્ત કરવા મહિલા શિક્ષણને પ્રોત્સાહન આપ્યું. અન્યાયને દૂર કરવા માટે જરૂરી કાયદા બનાવ્યા. સખ્તાઇથી કાયદો લાગુ કર્યો.
શાહુ ભોસાલે (26 જૂન, ઈ.સ.1874 - 6 ઈ.સ., 1922), છત્રપતિ શાહુ મહારાજ, રાજર્ષિ શાહુ મહારાજ તરીકે ઓળખાય છે, કોલ્હાપુરના શાહુ અને ચોથા શાહુ, ભારતીય સમાજ સુધારક અને કોલ્હાપુર સંસ્થાના છત્રપતિ હતા. 1884-1922 ની વચ્ચે). બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન શાહુ રાજાએ સામાન્ય લોકોને ન્યાય અપાવવા અને બહુજન સમાજના સામાજિક ઉત્થાન માટે પ્રયત્નો કર્યા હતા.તેણે સામાજિક પરિવર્તનને વેગ આપ્યો હતો. કાનપુરના કુર્મી સમુદાય દ્વારા મહારાજને "રાજર્ષિ" પદવી આપવામાં આવી હતી. મહારાષ્ટ્રને "શાહુ-ફૂલે-આંબેડકરનો મહારાષ્ટ્ર" કહેવામાં આવે છે કારણ કે તેમાં ત્રણ મોટા સમાજ સુધારકોનો વૈચારિક વારસો છે. તેમને ડૉ. બાબા સાહેબ આંબેડકર ને ભણવા માટે બડોદાના રાના રાજા સયાજીરાવ ગાયકવાડ સિફારિશ કરીને બાબાસાહેબ ને ભણવા માટે સહાય કરી હતી અને તેમના નિવાસ સ્થાને પોતે છત્રપતિ શાહુ મહારાજ પધારેલ હતા બાબાસાહેબના ભoણતરના વિચારોથી તેમણે આનંદ થયા હતા
રાજર્ષિ શાહુ મહારાજનું મૂળ નામ યશવંતરાવ હતું. તેનો જન્મ કોલ્હાપુર જિલ્લાના કાગલ ખાતેના ઘાટગે પરિવારમાં થયો હતો. મહારાજનીએ લગભગ 28 વર્ષ શાસન કર્યું. તેમણે તેમના રાજ્યમાં પ્રાથમિક શિક્ષણ ફરજિયાત અને મફત બનાવ્યું. તેમણે મહિલાઓના શિક્ષણને ફેલાવવા માટે શાહી ફરમાન બહાર પાડ્યું. 1919 માં, અસ્પૃશ્યતાને નાબૂદ કરવાના વિચાર સાથે, તેમણે ઉચ્ચ જાતિઓ અને અસ્પૃશ્યો માટે અલગ શાળાઓ સ્થાપવાની દુષ્ટ પ્રથાને નાબૂદ કરી. તેમણે પાટિલ શાળાઓ, વ્યાવસાયિક શાળાઓ, તકનીકો અને કુશળતા શિક્ષણ આપતી શાળાઓ, બહુજન વિદ્યાર્થીઓ માટે વૈદિક શાળાઓ, સંસ્કૃત ભાષાના વિકાસ માટે સંસ્કૃત શાળાઓ પણ અમલમાં મૂકી.
ઓલ ઇન્ડિયા SC, ST, OBC, માઇનોરીટીસ મહાસંઘ ના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ શ્રી.સુરેશદાદા પવાર રાષ્ટ્રીય ઉપાધ્યક્ષ શ્રી આલજીભાઈ મારુ, રાષ્ટ્રીય સંગઠન પ્રમુખ શ્રી નરેશભાઈ મારુ, રાષ્ટ્રીય કાર્યકરી સદસ્ય કચ્છ જિલ્લા સંગઠન પ્રમુખ શ્રી ખેમચંદ ઉર્ફે.હમીરભાઈ શામળીયા, ગુજરાત પ્રદેશ આઈટી સેલ પ્રમુખ ભરતસિંહ ઠાકોર, કચ્છ જિલ્લાના રૂપાભાઈ શામળીયા, મોહનભાઈ વણકર,મહારાષ્ટ્ર પ્રદેશ અધ્યક્ષ, હરંચરજીત સિંહ સહાની, મહારાષ્ટ્ર પ્રદેશ મહિલા આઘાડી અધ્યક્ષ સંજીવની દામોદર, મુંબઈ પ્રદેશ કાર્યકરી સદસ્ય છગનભાઈ ઝાલા, એડવોકેટ આનંદ સર્વે, વિશ્રામભાઇ મેરીયા, હિરજીભાઇ બગડા શિવજી બુચિયા, રતનભાઇ કન્નડ, તમામ કાર્યકર્તાઓ તરફથી રાજર્ષી છત્રપતિ શાહુજી મહારાજ ને વિનમ્ર અભિવાદન કરવામાં આવ્યું હતું
Story by karishma mani